از سال ۸۹ که دو سریال «قهوه تلخ» و «قلب یخی» در دو ژانر مختلف طنز و اجتماعی در شبکه نمایش خانگی عرضه شد؛ تصور اینکه این پلتفرم بتواند رقابتی در این درجه از اهمیت با تلویزیون را آغاز کند کمی دشوار بود. اما مسیری که فیلمسازان در این راه تا به امروز پیمودند به مراتب از مسیری که برای پخش آثارشان در تلویزیون میپیمودند سادهتر بود؛ همچنین درآمدی که از این راه به دست میآمد هم قابل چشم پوشی نبود. همین مساله مهم توجه کارگردانها را به سمت ساخت سریال در شبکه نمایش خانگی جلب کرد.
کارگردانهای زیادی از حسن فتحی تا منوچهر هادی در این راه قدم گذاشتند. برخی توانستند نظر منتقدین را جلب کنند و برخی صرفه اقتصادی سریال را در درجه اهمیت بالاتری قرار دادند. در این بین حاشیههای فراوانی نیز حول محور سرمایههایی که برای ساخت این سریالها صرف میشد؛ به وجود آمد و جنجال آفرین شد.
حضور ستارههای سینما که کمتر عادت داشتیم در قالب سریال ببینیمشان نیز در این سریالها بر رونقشان افزود. ستارههایی که برخی برای ماندن در جایگاه مناسب مجبور شدند با پا گذاشتن به این سریالها با خیل عظیم بازیگران تازه نفسی که وارد سینما شدهاند؛ رقابت کنند و برخی از آنها با ارقام دستمزد پیشنهادی، راضی به حضور در برخی تیمها شدند.
اما با گذشت زمان حالا چشممان به دیدن بازیگران بزرگی همچون علی نصیریان در سریالهای شبکه نمایش خانگی عادت کرده است.از زمانی که سریالها به طور هفتگی و به شکل CD در فروشگاهها عرضه میشد؛ همواره موضوع عرضه غیر قانونی این سریالها مطرح بود. این موضوع با پخش انحصاری از پلتفرمهایی مانند فیلیمو و نماوا هم از بین نرفته است و کانالها و سایتهای غیرقانونی در موازات جریان اصلی در حال فعالیت هستند.
با این حال رونق این سریالها جدا از نوع کیفیت آنها روز به روز در حال افزایش است. حضور کارگردانهای پرطرفدار مانند هومن سیدی، محمد حسین مهدویان و مصطفی کیایی بیشک میتواند مخاطبان وسیعتری را پای سریال های شبکه نمایش خانگی نگه دارد.
با ما همراه باشید تا در ادامه به چند سریال پرطرفدار که در سال ۹۹ از طریق رسانه خانگی در معرض دید مردم قرار گرفت نگاهی بیندازیم.
قورباغه – هومن سیدی
به نظر میرسد مسیری که هومن سیدی در راه فیلم ساختن در پیش گرفته است، مسیر درستی باشد. او که پیش از این تنها به عنوان بازیگر فعالیت داشته است؛ در چند سال اخیر با ساخت فیلمهایی که روز به روز سر و شکل بهتری پیدا میکنندT جایگاه خود را به عنوان یک کارگردان تثبیت کرده است. سیدی در مقام کارگردان فیلمهایی همچون «آفریقا»، «سیزده»، «خشم و هیاهو» و «مغزهای کوچک زنگ زده» را در کارنامه دارد. فیلمهای که یکی پس از دیگری به لحاظ فیلمسازی برای هومن سیدی یک پله صعود محسوب میشود.
او این بار با یک سریال در قالب شبکه نمایش خانگی پا به میدان گذاشت. حاشیههای که پیش از شروع سریال برای «قورباغه» به وجود آمد کم نبود. از شایعاتی که در خصوص ممیزیهای فراوانی که برای قورباغه اعمال شده بود تا جابهجایی چندباره تاریخ پخش و حضور بازیگرانی با دستمزد بالا، همه و همه اخباری بود که این سریال را قبل از پخش به شهرت رسانده بود. پس از شروع پخش سریال نیز حاشیههای دیگری درمورد فیلمنامه و داستان قصه به وجود آمد. این سریال که با برداشت آزاد از فیلم La haine ساخته شده است، حرف و حدیثهای فراوانی به وجود آورد.
حضور بازیگران معروف برای داغ کردن تنور سریال
اما گذشته از تمام این حاشیهها، حضور بازیگران معروف این روزهای سینمای ایران همچون نوید محمدزاده، صابر ابر ، سحر دولتشاهی، فرشته حسینی و خود هومن سیدی از همان ابتدا نوید سریال پربینندهای را میداد. داستان پرکشش این سریال و تا حد زیادی نوع روایت آن توانست مخاطبان زیادی را تا انتها به دنبال خود بکشد. هومن سیدی روایت غیرخطی را برای این سریال برگزیده و به طور قطره چکانی به مخاطب اطلاعات میدهد. معرفی شخصیتها به آرامی و با گذشت زمان صورت میگیرد.
اما عدم وجود فیلمنامه منسجم، دیالوگهایی که جایگاهی در قصه ندارد و در دهان بازیگران نیز نمیچرخد؛ ضربه اساسی را به سریال هومن سیدی زده است. با تمام این تفاسیر سیدی و تیم همراهش توانستند در میان بینندگان سریال های شبکه نمایش خانگی بیشترین میزان رضایت را جلب کنند. باید دید پس از این هومن سیدی در راه ساختن سریال چه قدمی بر خواهد داشت.
هم گناه – مصطفی کیایی
مصطفی کیایی پس از تجربه چندین فیلم سینمایی که اگر از نظر منتقدین آنطور که باید خوش ندرخشیده است؛ اما در جذب مخاطب به میزان کافی رضایت بخش و موفق بودهاند. کیایی با ساختن «مطرب»،«چهارراه استانبول»،«بارکد» و «عصر یخبندان» تلاش کرده است فیلمهای اجتماعی مهمی بسازد. جدا از اینکه او موفق بوده یا به هدفش نرسیده است؛ این بار نیز با یک سریال در پی بررسی برخی مسائل اجتماعی برآمده است.
سریال هم گناه درامی اجتماعی، پلیسی و عاشقانه در مورد یک خانواده بزرگ است که اعضای آن هر کدام به نحوی با مشکلات بزرگ خود دست و پنجه نرم میکنند. در این میان هم گذشته افراد مانند سایه به دنبال آنها میآید و بر آینده آنها تاثیر میگذارد.
حضور بازیگران بزرگی همچون پرویز پرستویی، هدیه تهرانی، حبیب رضایی، رویا تیموریان، مسعود رایگان، شاهرخ فروتنیان و… در کنار بازیگران جوانتری مانند محسن کیایی، پدرام شریفی و سوگل خلیقی از جمله علتهای موفقیت هم گناه در جذب مخاطب بود.
ممیزی بلای جان سریالهای شبکه نمایش خانگی
علاوه بر آن پرداختن به مسائلی که پیش از این کمتر در یک سریال به آن پرداخته شده است مانند مسائلی که در زندگی یک ترنس وجود دارد؛ کششهای فراوانی برای مخاطبان ایجاد شد.
از سوی دیگر همین موضوعات سبب ممیزیهای فراوانی شد که این سریال شبکه نمایش خانگی با آن مواجه بود و روند سریال با مشکل مواجه شد.وجود تعداد زیادی شخصیت و روایت چندین خط داستانی به طور همزمان، در عین حال که توانسته است بر جذابیت سریال هم گناه بیفزاید؛ اما نداشتن چگالی مناسب این داستانها و عقب ماندن یک داستان از دیگری ریتم سریال را دچار مشکل میکند.
علیرغم مصالح فراوانی که در دست نویسنده و کارگردان اثر وجود دارد، نوع استفاده از این مصالح نامناسب بوده و در نهایت به پیکره اصلی سریال ضربه وارد میکند. با این همه هم گناه از بهترین و پربینندهترین سریالهای شبکه نمایش خانگی است که در سال ۹۸ روند انتشار آن آغاز و در سال ۹۹ به پایان رسید.
میخواهم زنده بمانم – شهرام شاه حسینی
شهرام شاه حسینی کارگردان نام آشنایی برای مخاطبین سریالهای تلویزیون است. البته او چندین فیلم سینمایی نه چندان موفق نیز در کارنامه دارد. اما شاه حسینی این روزها شانس خود را در شبکه نمایش خانگی امتحان میکند و با یک سریال، پا به این عرصه گذاشته است. او بر اساس فیلمنامه پوریا سعیدی و پوریا کاکاوند، با تهیه کنندگی محمد شایسته، این سریال را میسازد.
شهرام شاه حسینی در این سریال از حضور بازیگران پرطرفداری همچون حامد بهداد، سحر دولتشاهی، آزاده صمدی، بابک کریمی و مهران احمدی استفاده کرده است. بازی خوبی که این روزها از حامد بهداد شاهد هستیم نشان از ثباتی دارد که پس از سالها، در چند فیلم اخیرش از او میبینیم.
شبکه نمایش خانگی و سریالهای تاریخی
سریال «میخواهم زنده بمانم» در دهه شصت و در روزهای واپسین جنگ رخ میدهد. قصهای عاشقانه در بحبوحه روزهای سخت جنگ و نظارت شدید کمیته به همراه چندین خرده داستان روایت میشود. این سریال یک خط اصلی منجسم دارد که تعدادی خرده داستان به هر ضرب و زوری که هست به آن سنجاق میشود.
علاوه بر آن فضاسازی سریال آنقدر بیدقت انجام شده یا آنقدر کم اهمیت بوده است که از تمام المانهای دهه شصت تنها فوکول افسانه چهره آزاد شباهت با آن دوران دارد. نه گریمها و نه فضای خانهها و حتی شهربانی هیچکدام شباهتی به دهه شصت ندارد.
با وجود همه اشکالاتی که در این سریال وجود دارد اما میتوان از «میخواهم زنده بمانم» به عنوان یکی از بهترین کارهای شهرام شاه حسینی نام برد. او توانسته است با قصهای پرکشش مخاطب را پای قصه نگه دارد.
این سریال هم از گزند ممیزیها و توقیف در امان نمانده است. قبل از انتشار قسمت پانزدهم این سریال با دخالت نیروی انتظامی پخش این قسمت سریال با موانعی مواجه و توقیف شد. این موضوع که سروصدای فراوانی به پا کرد در نهایت ختم به خیر شد و سریال پخش خود را از سر گرفت. پخش این سریال از اوایل اسفند ماه سال ۹۹ آغاز شده است و همچنان ادامه دارد.
ملکه گدایان – حسین سهیلی زاده
کافیست سریالهایی که پیش از این حسین سهیلیزاده برای تلویزیون ساخته است را به یاد بیاوریم. خواهیم دید در میان آنها سریال با کیفیت بالایی وجود ندارد. در عین حال او به سراغ موضوعاتی میرود که برای مخاطب عام جذابیت زیادی دارند. سریالهای مانند «فاصلهها»، «دلنوازان»، «آوای باران» و«پریا» که در بین سریالهای تلویزیونی مخاطبان فراوانی را به خود اختصاص دادند از کارهای سهیلی زاده هستند. او پیش از این نیز برای شبکه نمایش خانگی سریال «مانکن» را ساخته است.
ملکه گدایان که به تهیه کنندگی علی طلوعی ساخته میشود؛ از حضور بازیگرانی مانند باران کوثری، پانتهآ بهرام، الهام کردا، رضا بهبودی، رویا نونهالی و فرزاد فرزین بهره میبرد و بازیگران جوانی مانند آرمان درویش را نیز معرفی میکند.
سریال ملکه گدایان تلاش دارد با قصهای پیچیده، ماجرایی جدی و پر پیچ و خم را روایت کند؛ اما منطق روایی در این داستان چنان ضعیف است که مخاطب جدی سینما در همان قسمتهای ابتدایی عطای دیدن سریال را به لقایش خواهد بخشید. پخش این سریال نیز در سال ۹۹ آغاز شد و همچنان ادامه دارد.