استفاده هالیوود برای فیلم اقتباسی از رمان بسیار طبیعی است. چرا که داستانهای هیجان انگیز و خواستنی فراوانی از دل رمانها بیرون میآید. اما آفت اصلی فیلم های اقتباسی از آنجاست که فیلمساز بیش از آن چیزی که لازم دارد به موفقیت در گیشه خوشبین است.موفقیت کتابها این توهم را در فیلمساز به وجود میآورد که فیلم نیز به لطف خوانندگان و دوستداران کتاب میتواند به همان میزان موفق باشد.
نمونههای فراوانی از فیلم های اقتباسی از رمان وجود دارد که مخاطب کتاب را سرخورده میکند. هیچ چیز نا امید کنندهتر از این نیست که نسخهی تصویری رمان مورد علاقهات نه تنها حرف اصلی کتاب را نزده است بلکه از بازیگرانی اشتباه برای ایفای نقش در فیلم بهره برده است.
در زیر ، چند کتابی را که باید رها میشدند و هرگز به فیلم تبدیل نمی شدند را میآوریم:
Dune (1984)-David Linch
تلماسه فیلمی علمی تخیلی به کارگردانی دیوید لینچ ساخته شده به سال ۱۹۸۴ است. فیلم اقتباسی از رمان به همین نام از فرانک هربرت ساخته شده بود، یک شکست کامل سینمایی و تجاری تلقی میشود. هربرت داستان این فیلم را در سال ۱۹۶۵ منتشر ساخت. تل ماسه هرگز قرار نبود کتابی آسان باشد و به یک فیلم اکشن دو ساعته تبدیل شود فیلم اقتباسی از رمان تل ماسه یک فاجعه بی معنی و کاملاً پیچیده است که بازیگران با بازی عجیب و غریب خود همه پتانسیل کتاب را به هدر می دهند. هنوز امید است که نسخه سال آینده دنی ویلنوو ، کارگردان Arrival ، با بازی تیموتی شالامی ، خاویر باردم و … به نوعی بهتر باشد.
Bonfire of the Vanities (1990)-Brian De Palma
فیلم اقتباسی از رمان Bonfire of the Vanities نوشته تام ولف در سال ۱۹۹۰ ساخته شد. این رمان که موفقیت چشم گیری در آن سال به دست آورده بود؛ برادران وارنر را به این فکر انداخت که میتوان این داستان را در مدیوم سینما نیز به نمایش درآورد.
برایان دی پالما برای ساخت فیلم آتش غرور از بازیگران بلند آوازهای همچون تام هنکس، بروس ویلیس، مورگان فریمن و ملانی گرفیث استفاده کرد. اما متاسفانه این اقتباس از این رمان چندان که به نظر میرسید موفقیت آمیز نبود.
پایانبندی متفاوت فیلم نه تنها با داستان اصلی متفاوت بود بلکه تمام فلسفه اصلی مورد نظر نویسنده را نیز زیر سوال برد. در فیلم خبری از انتقادهای سیاسی و اجتماعی موجود در رمان نبود و به نظر میرسید پایان خوش فیلم هدفی جز موفقیت در گیشه نداشته باشد.
(۱۹۹۱)Billy Bathgate-Robert Benton
فیلم گانگستری سال بیلی باتگیت ، با بازی داستین هافمن و نیکول کیدمن، فیلم اقتباسی از رمان محبوب نوشته ای ال دکتروف است. بیلی باتگیت در سال ۱۹۸۹ نامزد جایزه پولیتزر و برنده جایزه پن فالکنر شد.
این فیلم روایت گروههای گانگستری در دوران رکود اقتصادی آمریکا در سالهای ۱۹۳۰ و پیوستن پسربچهای به نام بیلی باتگیت به دار و دسته داچ شولتس را بازگو میکند. با تلاش رابرت بنتون کارگردان برنده اسکار کرامر در مقابل کرامر و فیلمنامه ای از تام استوپارد؛ فیلم تمام مواد لازم را برای تبدیل شدن به فیلمهای بزرگی همچون پدرخوانده ، صورت زخمی و رفقای خوب را در اختیار داشت. در عوض ، این یک اقتباس توخالی و محتاطانه است و چندان نمیتواند تمامی آنچه مد نظر دکتروف بود را به مخاطب منتقل کند.
The Scarlet Letter (1995)-Roland Joffé
داغ ننگ یک فیلم درام رمانتیک است . این فیلم اقتباسی از رمان داغ ننگ اثر ناتانیل هاوثورن بود و به عنوان یکی از بدترین اقتباس های کتابی که تاکنون انجام شده است نامزد دریافت ۷ جایزه تمشک طلایی شد. از آن میان برنده جایزهٔ «بدترین بازسازی یا اقتباس سینمایی» شد.
در این فیلم که بازیگران اصلی آن دمی مور و گری اولدمن هستند؛ داستانی که هاوثورن نوشته بود از خط اصلی خارج شد و یک عاشقانه فریبنده را به یک درام وابسته به شهوت تبدیل کرد.
Battlefield Earth (2000)-Roger Christian
آوردگاه زمین فیلمی محصول سال ۲۰۰۰ آمریکا به کارگردانی راجر کریستین است. در این فیلم بازیگرانی همچون جان تراولتا، بری پیپر، ریچارد تایسون ،کلی پرستون و مایکل بایرنه نقش آفرینی کردهاند. این فیلم اقتباسی از رمان علمی تخیلی نوشنه رون هابارد نویسنده آمریکایی که در سال ۱۹۸۲ نوشته شده است. اگر انصاف داشته باشیم تعداد کمی ممکن است توانایی اقتباس موفقی از کار هابارد ممکن است داشته باشند. اما این فیلم نه تنها به کتاب نزدیک نیست بلکه فرسنگها از ان به دور است
آوردگاه زمین با وجود بودجه کلان ۷۳ میلیون میلیون دلاری تنها ۲۹ میلیون دلار فروش کرد. جان تراولتا همچنین برنده جایزه تمشک طلایی برای این فیلم شد.
Captain Corelli’s Mandolin (2001)-John Madden
ماندولین کاپیتان کورلی لوئیس فیلم اقتباسی از رمان لوئیس دِ برنیرس است. این کتاب یکی از بزرگترین موفقیتهای ادبی دهه ۱۹۹۰ بود.
اما نسخه سینمایی سال ۲۰۰۱ درونمایه اصلی کتاب را ازبین برده است. ستارههایی همچون پنه لوپه کروز، نیکلاس کیج در این فیلم بازی کردهاند.
ماشین زمان (۲۰۰۲)- جان لوگان
ماشین زمان یک فیلم اقتباسی از رمان ماشین زمان از اچ جی ولز است.این فیلم علمی–تخیلی آمریکایی محصول سال ۲۰۰۲ به کارگردانی سایمون ولز و نویسندگی جان لوگان است. بازیگرانی همچون گای پیرس، سامانتا مومبا، مارک ادی، سیهنا گیلری، جرمی آیرونز، آلن یونگ و اورلاندو جونز در ماشین زمان بازی میکنند.
Dreamcatcher (2003)- Lawrence Kasdan
به دنبال رؤیا فیلم اقتباسی از رمان علمی-تخیلی و ترسناک به نام کابوسگیر است. این فیلم ساخته سال ۲۰۰۳ به کارگردانی لارنس کاسدان بوده و بازیگرانی همچون مورگان فریمن و تیموتی اولیفاتت در آن به ایفای نقش پرداختهاند. محصول نهایی این پروژه به هیچ وجه با داستان اصلی کتاب قابل قیاس نیست و حتی میتوان گفت ترسناک هم از آب در نیامده است.
Enduring Love (2004)-Roger Michell
دانیل کریگ قبل از اینکه نقش مامور ۰۰۷ را به عهده بگیرد ، در این فیلم اقتباسی از رمان ایان مک ایوان بازی کرد. عشق پاینده فیلمی در ژانر درام به کارگردانی راجر میشل است که در سال ۲۰۰۴ منتشر شد.